Στυλίδης Ιορδάνης
Καθώς ολοκληρώθηκε η συνέλευση των ομάδων με σκοπό την αντίσταση στην τακτική της επερχόμενης γενικής οικοδομικής καταστροφής στο οικόπεδο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, χρειάζεται να αναλύσουμε, να διευκρινίσουμε, να αποφασίσουμε για το χωρικό-αισθητικό νόημα και την πολιτική σημασία της αστικής έκτασης για την οποία οφείλουμε να διεκδικήσουμε σωστά την σωτηρία της, την σωτηρία μας, ως πολιτών και κατοίκων της πόλης που θέλουν ένα διαφορετικό παράδειγμα κοινής, μεριστής, συλλογικής υπαίθριας ζωής.
Το οικόπεδο βρίσκεται υπό θεσμική και πολιτική κατάληψη από τον οργανισμό της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Δεν ανήκει, δεν ορίζεται, δηλαδή, η έκτασή του από την ελεύθερη, δημοκρατική διάθεση των πολιτών όταν και εφόσον χρειάζεται, όπως τώρα, να διαμορφωθεί η έκτασή του προς όφελός τους.
Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης ορίζεται ως η εταιρία σχεδιασμού και διοργάνωσης-φιλοξενείας, σε βάθος μισού αιώντα, στα ειδικά, σωστά σχεδιασμένα από αρχιτέκτονες ή αδιάφορα κτίρια-αποθήκες, των κλαδικών και γενικών εθνικών και διεθνών δημόσιων παρουσιάσεων δραστηριότητας ορισμένων κλάδων της τοπικής οικονομίας. Όπως οι εκθέσεις που κατονομάζονται στην ιστοσελίδα της με τις λέξεις Zootechnia, AgroThessaly, ForwardGreen, Freskon Expo, Jewellery Show. Το σύνολο αυτών των εκθεσιακών ενοτήτων δεν χρειάζονται πια την υλική υποστήριξη μιας μεγάλης οργάνωσης σε χώρο και χρόνο για να διαθέσουν το περιεχόμενό τους.
• Βρισκόμαστε πια στην εποχή της ψηφιακότητας.
Κάθε και όλες οι ειδικές και γενικές προτάσεις παραγωγής και δημιουργικότητας εταιριών είναι απόλυτα και λεπτομερώς προσεγγίσιμες -εικόνες, video, τρισδιάστατες απεικονίσεις- είτε από τις ειδικές εταιρικές ψηφιακές ταυτότητες είτε με άμεσες απευθείας συναντήσεις των ενδιαφερόμενων με τους παραγωγούς στις θέσεις χώρου των παραγωγών (εργοστάσια, εργαστήρια, βιοτεχνίες). Η εταιρία Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκη, δηλαδή, δεν έχει κανένα σκοπό ύπαρξης. Η συζήτηση για κάποιο ειδος δικαιώματος μεταφοράς ή μετασχηματισμού του σκοπού της είναι άσκοπη, χωρίς περιεχόμενο, ανόητη. Δεν χρειάζεται να συζητάμε, να συμμετέχουμε ή να προκαλούμε συζητήσεις για την μεταφορά της εκτός της πόλης, κάτι που έχει γίνει προ πολλού σε αντίστοιχες περιπτώσεις σε δεκάδες πόλεις στην Ευρώπη και την Ασία. Εκεί όπου, όταν αποφασίστηκε να μεταφερθούν παρόμοιες λειτουργίες, είχε ήδη προηγηθεί η εγκατάσταση επαρκούς δικτύου συγκοινωνίας με υπόγειο, υπέργειο σιδηρόδρομο, πλωτά μέσα μαζικής συγκοινωνίας.
Αν, παρόλα αυτά, χρειάζεται να συμβάλλουμε σε μία συζήτηση για την διατήρηση της οντότητας αυτής της άχρηστης δραστηριότητας τότε θα ήταν σοφότερο να σκεφτούμε την δυνατότητα του μοιράσματος των κλαδικών εκθέσεων στις εγγύς μικρές πόλεις της άμεσης περιφέρειας της πόλης. Τις πόλεις Κατερίνη, Σέρρες, Κιλκίς και Δράμα. Που, όμως, θα έπρεπε να έχουν -δεν έχουν- επαρκείς, δυνατές συνδέσεις, μαζικής συγκοινωνίας και, φυσικά, εκτάσεις μικρές και καλά χωροθετημένες για αυτές τις λειτουργίες. Η έκθεση AgroThessaly, για παράδειγμα, θα μπορούσε να μεταφερθεί σε περιοχή της πόλης Κατερίνη (με δυνατή σιδηροδρομική και οδική συνδεση), η έκθεση Zootechnika θα μπορούσε να μεταφερθεί στην πόλη Κιλκίς, ή την πόλη Σέρρες (με ικανοποιητική οδική σύνδεση). Αυτό το μοίρασμα θα ενίσχυε αρκετά τις τοπικές οικονομίες αλλά και θα υποχρέωνε την κεντρική διοίκηση της χώρας να δημιουργήσει σωστά λειτουργικά δίκτυα μαζικών μεταφορών, για παράδειγμα επιφανειακό σιδηρόδρομο μικρής εμβέλειας, μεγιστοποιώντας την σχέση χώρου και χρόνου των κατοίκων πολιτών των πόλεων με το μητροπολιτικό κέντρο που ονομάζουμε Θεσσαλονίκη. Η διοίκηση αυτής της νέας μοιρασμένης αλλά πολιτικά ευφυούς αναδιάταξης θα γινόταν ψηφιακά από ένα μικρό κτίριο στην περιφέρεια της πόλης ή ένα παλαιό ανενεργό εργοστάσιο, ένα από τα δεκάδες ανενεργά κελύφη που βρίσκονται είτε στον αστικό ιστό είτε στην περιοχή της Σίνδου, σε άμεση σύνδεση με τους μεγάλους οδικούς άξονες.
Ώστε η μεγάλη έκταση στο κέντρο της πόλης να μεταμορφωθεί σε δάσος, κήπο, άλσος, καλλιεργητικό πυρήνα τροφής, χώρο και έκταση γαλήνιας, ειρηνικής, χαρούμενης ζωής.
Ώστε η πρώτη και όλες οι επόμενες δράσεις για την δημοκρατική χρήση του χώρου υπέρ των πολιτών της πόλης να μην περιλαμβάνει μόνο την έκταση της άχρηστης αυτής λειτουργίας αλλά επιπροσθέτως την ολοκληρωμένη και τεχνικά-αισθητικά άρτιας δενδροφύτευσης του χώρου του στρατοπέδου, η πρόσθετη ευφυής δενδροφύτευση του χώρου του πανεπιστημίου, η δενδροφύτευση των παραλιακών τμημάτων γύρω και δίπλα στο άγαλμα του Αλέξανδρου, η δενδροφυτευση, ευφυής και τεχνικά-αισθητικά άρτια, τμημάτων της γυμνής, τσιμεντοστρωμένης ζώνης της Νέας παραλίας, η δενδροφύτευση μικρών και μεγαλύτερων τμημάτων στις εγγύς περιοχές αυτής της ζώνης, του διαδρόμου δροσιάς και αερισμού από την απογευματινή θαλασσινή αύρα, της πόλης.
H δενδροφύτευση ζωνών και εμβαδών στην βορειοανατολική πλευρά της οδού Αγ. Δημητρίου καθώς και διαδρόμων κίνησης προς τους ‘’κήπους του Πασά’’. Ώστε αμέσως μετά να αρχίσουν οι μεταμορφώσεις δρόμων και ανοικτών μικρών εκτάσεων σε περιοχές εύφορης συλλογικής ζωής, σε δενδροφυτευμένους διαδρόμους περιπάτου και άνετης κίνησης προς και από το ‘’κέντρο’’, την δενδροφυτευμένη εντατικά γραμμική πλατεία Αριστοτέλους.
Ώστε, ακόμη περισσότερο, οι επόμενες δράσεις μας να κατευθυνθούν στην δυνατή προσπάθεια ραγδαίας μείωσης του όγκου οχημάτων, την κατάρα των πόλεων, την κατάρα της πόλης μας, με σκοπό τον καθαρισμό του υπερ-μολυσμένου αέρα που αναπνέουμε. Τον διπλασιασμό και τριπλασιασμό των οχημάτων μέσων μαζικής μεταφοράς, την πρόσθεση επίγειου σιδηρδρομικού δικτύου πολλαπλών διαδρομών που θα ενώνει όχι μόνο τον κεντρικό δήμο με τους όμορους αλλά και την πόλη με τις συγγενείς πόλεις σε μικρές αποστάσεις, την πόλη Κατερινή, την πόλη Κιλκίς, την πόλη Σέρρες, την πόλη Πολύγυρο στην ορεινή Χαλκιδική. Διότι, ξέρουμε, αιώνες τώρα, πως η πόλη, κάθε πόλη, η πόλη μας, δεν είναι μόνο το διοικητικό και εμπορικό κέντρο της, είναι, πολύ περισσότερο, οι τακτοποιημένες και ενεργές πολιτικά και αισθητικά συνοικίες και γειτονιές, είναι το υγιές και τακτοποιημένο περιαστικό δάσος, οι οικισμοί στην εγγύς περιφέρειά της, οι καλλιέργειες που τροφοδοτούν και υπερασπίζουν την ζωή χαρούμενων και ειρηνικών ανθρώπων. Η πόλη είναι και εκτείνεται δυνητικά στην έκταση του θαλάσσιου σώματος του Θερμαϊκού κόλπου όπου πρέπει να εγκατασταθούν πολλαπλά δίκτυα θαλάσσιας συγκοινωνίας που να συνδέουν πολλά σημαντικά, κάθε ειδικό σημαντικό σημείο στις ακτές του, αλλά και με το μέτωπο του σημαντικού φυσικού πάρκου στο Δέλτα των ποταμών Αξιός, Λουδίας, Αλιάκμονας, τον υδροβιότοπο στην ανατολική πλευρά του αεροδιαδρόμου, τις ακτές προς την πόλη Κατερίνη αλλά και έως τον Κορινό και τον Πλαταμώνα, έως την Μηχανιώνα, τα Φλογητά, την Ποτείδαια.
Για αυτό το λόγο και με αυτό τον κορυφαίο στόχο προκλήθηκαν δύο μεγάλοι διαγωνισμοί-προσκλήσεις σε δεκάδες σημαντικούς και σημαντικές αρχιτέκτονες/νισες το 1997, κατά την διάρκεια την ανάδειξης της πόλης σε πολιτισμική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Τον διαγωνισμό για το παραθαλάσσιο μέτωπο του Θερμαϊκού κόλπου και τον σχεδιασμό επτά (αν θυμάμαι καλά) προβλητών πρόσδεσης πλοιαρίων μαζικής μεταφοράς. Από αυτούς τους διαγωνισμούς, με αυτούς τους διαγωνισμούς, εγκαταστάθηκε ένα σημαντικότατο υπόβαθρο σκέψεων και απεικονιστικών προτάσεων για την προώθηση της πόλης προς το μέλλον της. Το 1997. Τότε, ο διάσημος, κορυφαίος πιά Ιάπωνας αρχιτέκτονας Toyo Ito μετέτρεψε την ακτογραμμή σε ζώνη απόλαυσης, σχέσης των κατοίκων με την θάλασσα, την γαλήνια συλλογική ζωή αγάπης, τοποθετώντας, παίζοντας με τα ήπια φυσικά στοιχεία του τόπου, τους χαμηλούς λόφους, τις αβαθείς κοιλάδες, τα μικρότατα νησιά και τους διαδρόμους δροσιάς και σκιάς κατά μήκος της ακτής αλλά και προς το δάσος ΣείχΣου. Προτάθηκε, σε αυτή την πρόταση, η ευφυής τμηματική βύθιση των δρόμων ώστε, σήμερα, με αυτή την οδηγία του, να διεκδικήσουμε την βύθιση τμήματος της λεωφόρου Εγνατία-Καραμανλή, την βύθιση της λεωφόρου Αλεξανδρου, την βύθιση της λεωφόρου Στρατού. Ώστε να ενωθούν σωστά και σε περιορισμένη, μεγάλη ή ολική έκταση τα κομμάτια των εκτάσεων κήπων, πάρκων, επιφανειακών καλλιεργειών, Αλσύλιων.
Επιπροσθέτως, θέλουμε και διεκδικούμε την ενεργοποίηση όλων των παροπλισμένων εργοστασίων στο εσωτερικό και την περίμετρο της πόλης, στην βιομηχανική περιοχή Σίνδου, και την μετατροπή τους σε μονάδες καθέτων καλλιεργειών, μικρών μονάδων υγείας και ψηφιακής προσοχής, φροντίδας, της αστικής ζωής. Με τις πρώτες και τις επόμενες μονάδες καθέτων καλλιεργειών επιδιώκουμε την παραγωγή και τον έλεγχο της ποιότητας τροφής μας, την αφθονία τροφής, διαθέσιμης αμέσως σε χαμηλότατο κόστος. Ώστε να κατευθυνθούμε πολύ γρήγορα, υιοθετώντας τις ευφυείς προτάσεις των διανούμενων στοχαστών και φορέων του συστήματος σκέψης για την Από-Ανάπτυξη, στην αναδιάταξη του αστικού μοντέλου-ρυθμού σχέσεων με τον χώρο και τον χρόνο του. Ώστε να εφαρμοστεί η εγκατάσταση μονάδων συγκομιδής ενέργειας σε κάθε και όλα τα κτίρια της πόλης με σκοπό και στόχο την ενεργειακή αυτονομία. Η διατροφική και η ενεργειακή αυτονομία συνδυάζονται και ρυθμίζουν τέλεια τις διεκδικήσεις για την φυσική επαναφορά και διόρθωση της κατεστραμένης πόλης μας.
Σημαντικός στόχος είναι και η αποσυμφόριση των πόλεων από κατοίκους που ζούν σε συνθήκες αστικής ζωής σε συγκέντρωση. Η βαθμιαία μεταμόρφωση των οικισμών σε πλούσιες κοινότητες συλλογικής ζωής με νέους και παλαιούς κατοίκους, συγκατοίκους, καθώς το παράδειγμα πολιτισμού που διαβρέχει και ανακατευθύνει τις εκτάσεις πολιτισμού και φυσικής οικονομίας ορίζεται αποκλειστικά από την ψηφιακή παροχή και ανάπτυξη νέων τύπων και τακτικών εργασίας. Κατοίκους κοινωνούς και προστάτες, υπερασπιστές της λεπτότατης φυσικής ισορροπίας που καθορίζει την ουσία της.
Θέλουμε, θέλουμε και θέλουμε…!
Διότι αυτά που θέλουμε, όσα και όσα ακόμη θελήσουμε, δημιουργούν, θα δημιουργήσουν, τον ιδεώδη συνδυασμό τακτικών και στρατηγικών σχέσεων, την άρρηκτη και συνεχή στο χρόνο περιβαλλοντική προοπτική συλλογικής χαράς και ειρήνης.
□
