Η Κίνα αντιμετωπίζει μια σειρά απειλών, που δεν μπορεί πλέον να αγνοήσει. Είναι Σεπτέμβρης του 2021 και στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο πρόεδρος Σι Τζινπινγκ ανακοινώνει τολμηρές υποσχέσεις:
«Η ανθρωπότητα πρέπει να προβεί σε μια πράσινη επανάσταση και να επιταχύνει τις κινήσεις της, προκειμένου η μητέρα γη να γίνει ένα καλύτερο μέρος για όλους»
Δείτε το video στον παρακάτω σύνδεσμο:
Η Κίνα είναι μια χώρα που βιώνει θεαματική ανάπτυξη και ευδοκιμεί τις τελευταίες δεκαετίες. Από φτωχή και παραγκωνισμένη γεωπολιτικά χώρα κατάφερε να αποτελεί το εργοστάσιο της υφηλίου και στη συνέχεια ένα οικονομικό μεγαθήριο. Αλλά αυτή η τεράστια αύξηση του πλούτου και της δύναμης, παράλληλα με τον ταχύτατο εκσυγχρονισμό, είχαν ένα μεγάλο κόστος.
Όπως και πολλές άλλες χώρες, η Κίνα αντιμετωπίζει μια πληθώρα προβλημάτων σε σχέση με το νερό, συμπεριλαμβανομένων των πλημμυρών και της ξηρασίας, οι οποίες συνδέονται με την περιβαλλοντική μόλυνση και την κλιματική αλλαγή. Τα προβλήματα της χώρας σε σχέση με το νερό, έχουν αυξηθεί και σε ένταση και σε συχνότητα, πλήττοντας όχι μόνο την δημόσια υγεία και την κοινωνία, αλλά και τις υποδομές και το περιβάλλον, προκαλώντας τεράστια οικονομική ζημία.
Αυτό οδήγησε την κυβέρνηση να αναλάβει δράση και να αναθεωρήσει πλήρως τον τρόπο που λειτουργούν οι πόλεις τους και σηματοδοτεί μια αλλαγή στις πολιτικές της κυβέρνησης.
Η Κίνα είναι μια χώρα μεγάλη και με έντονη γεωγραφική διαφοροποίηση. Οι γόνιμες πεδιάδες της Ανατολής είναι περικυκλωμένες από τον άγονο βορρά, την αλπική δύση και επιμήκη ακτογραμμή. Παρόλα αυτά, ο πληθυσμός της χώρας είναι εξαιρετικά αστικοποιημένος. Πάνω από το 60% ή αλλιώς σχεδόν 900 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στις πόλεις. Ο αριθμός αυτός έχει τριπλασιαστεί από το 1980. Το 94% του πληθυσμού της Κίνας ζει ανατολικά από αυτή τη γραμμή, εκεί που βρίσκονται και οι μεγάλες πόλεις. Και οι πόλεις αυτές αναπτύσσονται ταχύτατα, με έναν πρωτόγνωρο ρυθμό. Το 2035, 70% του κινέζικου πληθυσμού προβλέπεται να ζει σε αστικές περιοχές. Αυτό φέρνει 2 μεγάλες προκλήσεις: την παροχή νερού στις μεγαλουπόλεις, αλλά και την εύρεση τρόπων ώστε να μένει το νερό εκτός.
Η λύση είναι μια καινοτόμα, αλλά παράλληλα πολύ απλή ιδέα: πόλεις-σπόγγοι.
Η λογική πίσω από μια πόλη-σπόγγο είναι απλή: επιτρέπουμε στο χώμα κάτω από μια αστική περιοχή να έρθει σε εκτεταμένη επαφή με την επιφάνεια, έτσι ώστε να απορροφάει όσο το δυνατόν περισσότερο νερό και να το απελευθερώνει σταδιακά. Συνοπτικά, επιτρέπουμε στο έδαφος να λειτουργήσει σαν ένα σφουγγάρι.
Η επέκταση μια πόλης αυτομάτως σημαίνει και κατασκευή δρόμων, σιδηροδρομικών γραμμών και πεζοδρομίων. Έτσι το έδαφος σφραγίζεται και μειώνονται πολύ οι πιθανότητες του νερού της βροχής να φτάσει να απορροφηθεί, διαταράσσοντας έτσι τον φυσικό υδρολογικό κύκλο. Αντί λοιπόν να κατασκευάζονται περισσότερα τεχνητά κτίσματα, όπως π.χ. φράγματα, η πόλη-σπόγγος δίνει έμφαση στο να μετατραπεί το γκρίζο σε πράσινο, επαναφέροντας την φύση και διαπλέκοντάς την με το αστικό τοπίο, καλωσορίζοντας το νερό αντί να το συγκρατούν εκτός.
Η ιδέα αυτή επινοήθηκε το 2013 από τον καθηγητή Κονγκιζιαν Γιου, σε μια προσπάθεια να ελεγχθούν και να περιοριστούν φαινόμενα, όπως πλημμύρες, ρύπανση των υδάτων και λειψυδρία σε αστικές περιοχές. «Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν; Να επιστρέψουμε στην παραγωγικότητα.» Ένας νέος τύπος οικολογικής πόλης στην Κίνα έχει στόχο να προσφέρει μια ολιστική στρατηγική για την εφαρμογή ενός αστικού υδρολογικού κύκλου. Τα κύρια χαρακτηριστικά της πόλης-σπόγγου είναι η περιβαλλοντική προσαρμοστικότητα, η συστημικότητα και η περιεκτικότητα.
Ο Γιου οραματίστηκε αστικές υποδομές με συστήματα που συλλέγουν και φιλτράρουν το νερό της βροχής. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω εκτεταμένων ανοιχτών πράσινων χώρων, με ενσωματωμένα κανάλια, πράσινες οροφές και πορώδη δομικά υλικά, που επιτρέπουν την απορρόφηση του νερού.
Αυτά συνδυάζονται με εξελιγμένα συστήματα ελέγχου, για να βελτιώνουν την αποθήκευση και την ανακύκλωση του νερού. Μόλις 2 χρόνια αργότερα, το 2015, η κινεζική κυβέρνηση καθιέρωσε τις πόλεις-σπόγγους ως αρχή του κράτους. 30 πόλεις επιλέχθηκαν για να εφαρμόσουν αυτή την ιδέα, με στόχο οι πιο πολλές από αυτές να απορροφούν και να επαναχρησιμοποιούν πάνω από 70% του νερού της βροχής μέχρι το 2030. Προβλήματα ρύπανσης δεκαετιών μπορούν να λυθούν με την εφαρμογή πόλεων-σπόγγων, όπως αυτή στο Χαικου, στο νησί Χαϊναν.
Ο ποταμός Μεισι υπόκειται ρύπανση των υδάτων του εδώ και δεκαετίες, που προκαλείται κυρίως λόγω της απορροής από τα γύρω χωράφια. Μετατρέποντας τον δίαυλο του νερού σε μια ανθεκτική «πράσινη» υποδομή και εντάσσοντας την επεξεργασία των αποβλήτων σε ένα οικολογικό σύστημα, ο ποταμός καθάρισε και έγινε ένας καταπράσινος χώρος γεμάτος ζωή.
Αλλά αν υπάρχει ένα μέρος στην Κίνα που αντιπροσωπεύει καλύτερα την οικονομική αναγέννηση, την καταπολέμηση της εντατικής αστικοποίησης και όλων των επακόλουθων προβλημάτων είναι το Σενζεν. Και μόνο η ύπαρξη αυτής της μεγαλούπολης, το μέγεθος της και η σημερινή μορφή της, είναι ένα θαύμα. Ακριβώς απέναντι από τα σύνορα με την πρώην βρετανική αποικία του Χονγκ Κονγκ, το Σενζεν δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα μικρό ψαροχώρι, που περιτριγυρίζονταν από καλλιέργειες ρυζιού.
Ως νέος ηγέτης της λαϊκής δημοκρατίας, το 1978, ο Ντενγκ Ζιαοπινγκ εφάρμοσε καινοτόμες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να σώσει την χώρα από την φτώχεια και την ασημαντότητα της στον παγκόσμιο χώρο. Εμπνευσμένος από πόλεις όπως η Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ, ανακήρυξε το Σενζεν ειδική οικονομική ζώνη, και έφερε αποτελέσματα. Το Σενζεν άρχισε να αναπτύσσεται και να μετατρέπεται σε μια σύγχρονη πόλη με πρωτόγνωρο ρυθμό. Μέσα σε 4 δεκαετίες, το μικρό ψαροχώρι μετατράπηκε σε μια υπερσύγχρονη μεγαλούπολη, με πάνω από 13 εκατομμύρια κατοίκους.
Αλλά υπάρχει ένα τίμημα: η κύρια πηγή νερού της περιοχής είναι ο ποταμός Ντονγκ Ζιανγκ, ο οποίος θεωρείται αναξιόπιστη πηγή λόγω της ευαλωτότητάς του στη ξηρασία. Το 1963, όταν το Χονγκ Κονγκ βίωσε την χειρότερη περίοδο ξηρασίας που έχει καταγραφεί, η ηπειρωτική χώρα έπρεπε να παρέμβει και να στείλει νερό από το Σενζεν στο Χονγκ Κονγκ. Σήμερα, όμως, η κατάσταση είναι διαφορετική. Η κατάσταση των υδάτων του ποταμού είναι επιβαρυμένη λόγω του ραγδαία αυξανόμενου πληθυσμού της πόλης και των οικονομικών δραστηριοτήτων. Υπολογίζεται πως ο ποταμός Ντονγκ Ζιανγκ κρατάει 55% λιγότερο νερό από όσο τα προηγούμενα χρόνια, δεδομένο που ανησυχεί έντονα του κατοίκους των γύρω περιοχών.
Πολλοί πιστεύουν πως η προσέγγιση των πόλεων-σπόγγων έχει σπουδαίες προοπτικές να μετριάσει αυτά τα προβλήματα. Το Σενζεν, εξάλλου, είναι μια από τις πόλεις που επιλέχθηκαν για να εφαρμόσουν την ιδέα. Παρόλα αυτά, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο κύριος σκοπός των μέτρων είναι να μειωθεί ο κίνδυνος της πλημμύρας, χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν η ανάγκη διαχείρισης του νερού και η κάλυψη της ζήτησης του.
Για να αντιμετωπίσει την λειψυδρία, η πόλη-σπόγγος είναι μια αποτελεσματική εφεύρεση, που μπορεί να μειώσει την ζήτηση του νερού μέσω πηγών και να αυξήσει την παροχή του μέσω ανακύκλωσης των όμβριων υδάτων.
□
Μετάφραση στα ελληνικά: Ορφέας Μουρκάκος – Μπαλάσκας
Υποτιτλισμός: Παύλος Χραμπάνης
Τα δικαιώματα του video ανήκουν στο (C) Earth explained / Terra Mater
https://www.terramater.at/impact/
Περισσότερα για τις SPONGE cities προσεχώς…