Μεγάλοι Δημόσιοι κήποι στην πόλη Νέα Υόρκη (και αλλού)

Αιχμάλωτοι και αιχμάλωτες σε σειρές θρυμματισμένων σε άτακτα επεισόδια δημόσιων συζητήσεων για την ευφυή τακτική αναμόρφωση της πόλης Θεσσαλονίκη, χωρίς την αναγκαία, την ουσιαστική συστατική αρχή αισθητικής και πολιτικής σύνδεσης κάθε και όλων των χωρικών και χρονικών προβλημάτων και προβληματισμών,

περιφερόμαστε άσκοπα σε διαρκείς άτοπες-άχρονες συζητήσεις. Ανασύροντας σπαράγματα σημασίας από το παρελθόν και απαγγέλοντας άστατα ευχολόγια για την προοπτική της πόλης προς ένα ακαθόριστο, άσκοπο μέλλον όπου, νομίζουμε, κάθε και όλες οι θεραπευτικές επεμβάσεις στο χώρο θα συντεθούν σε ολοκλήρωμα χαράς, ευδαιμονίας και γαλήνης.

Χάρτη ή χάρτες, οδηγό και μέθοδο απόλαυσης των ημερών, των δειλινών, των βραδινών στάσεων σε κοινόχρηστους κήπους, αλσύλλια, πλατείες, κατάφυτους πεζόδρομους, αστικές καλλιέργειες γειτονιάς, αγροτικές δημοτικές μονάδες, διαδρόμους οδοιπορίας, αυτόνομα από ενέργεια και διατροφή οικοδομικά τετράγωνα, μέτωπα και αμυντικές γραμμές τραγουδιών και ύμνων χαράς για την περιποίηση της σκέψης, της συνείδησης, την περιποίηση του σώματος, την υπομονή και την φροντίδα των άλλων που πλέον, σύντροφοι και συντρόφισσες, συντροφεύουν και φροντίζουν τις ζωές μας.

Με το περιοδικό ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ επιχειρούμε να τροφοδοτήσουμε τις δημόσιες συζητήσεις με εύφορα και ευφυή παραδείγματα διαμορφώσεων χώρου και χρόνου σε μικρές, μεσαίες και μεγάλες κλίμακες αστικών συγκεντρώσεων ώστε να εδραιωθεί, έτσι, σιγά-σιγά, η αναγκαία και ικανή συνθήκη νοήματος που να ενεργοποιήσει χιλιάδες πολίτες στην ακατανίκητη κίνηση διεκδίκησης και πραγματοποίησης σωστών πολιτικά και φιλοσοφικά, αισθητικά και τεχνικά, χειρισμών χώρου στο κέντρο, τις συνοικίες, την περιαστική-διαδημοτική περιφέρεια, τα εγγύς δάση και τις φυσικές επικράτειες, τις απέναντι ακτές, τα δέλτα των ποταμών και τους υδροβιότοπους, τις όχθες, τα ρυάκια, τις πλαγιές των λόφων και των βουνών.

Η πόλη, η πόλη μας, οι πόλεις μας, δεν είναι, φυσικά το τυπικό και τυποποιημένο κέντρο με την εμπορική αγορά, τα καταστήματα και τα ‘’κέντρα διασκέδασης’’. Η πόλη είναι, οι πόλεις ήταν πάντα και παραμένουν, επειδή προσδοκούμε, δοκιμάζουμε, φανταζόμαστε και σχεδιάζουμε, επιτυγχάνουμε και αποτυγχάνουμε μαζί, καλο-σχεδιασμένες επικράτειες νοημάτων και σημασιών σε εκτάσεις πολύ μεγαλύτερες από το ανθρωπογενές υποχρεωτικό βαρύ υλικό σώμα τους. Οι πόλεις συμπεριλαμβάνουν κάθε και όλες τις συστατικές λεπτομέρειες και τα θαυμαστά φυσικά κοσμήματά τους σε αποστάσεις μεγάλες και πολύ μεγαλύτερες από το συμβατικό, φτωχά ορισμένο, πονηρά προγραμματισμένο και κατακερματισμένο διοικητικό τους σύμπτωμα και περιθώριο.

Ένα παράδειγμα είναι και η επικράτεια της πρωτεύουσας υπερ-πόλης στην χώρα Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η πόλη Νέα Υόρκη. Δεν είναι πλέον ‘’η σημαντικότερη πόλη στον πλανήτη’’. Ήδη πολύ μεγάλες και σωστά σχεδιασμένες πόλεις στην Ασία έχουν προ πολλού κερδίσει το ενδιαφέρον τόσο των επισκεπτών όσο και των επιστημόνων που παρατηρούν και καταγράφουν τον σύνδεσμο ευχαρίστησης και υγιεινής της συμπεριφοράς με τα σωστά μελετημένα, σχεδιασμένα και κατασκευασμένα φυσικά πεδία εξοχής, έξοχης ζωής και υψηλών συνηθειών συλλογικής χαρούμενης διάθεσης. Η πρόθεσή μας είναι να δείξουμε την ένταση της πολιτικής εδάφους στα πραγματικά μεγέθη των επιφανειών όπου η τακτική και συνεχής προσοχή και φροντίδα επιτρέπουν σε εκατομμύρια πολίτες να χαρούν και να ενισχύσουν, να επιδείξουν την πλούσια διαγωγή τους καθώς επισκέπτονται και διαμένουν στις ανεξάντλητες και ακόμη πιο μεγάλες εκτάσεις τους.

Στον πρώτο χάρτη (NΥ PARKS 3) που δημοσιεύουμε από την σελίδα New York City Tree Map
χαρτογραφούνται οι πέντε διοικητικές επικράτειες της πόλεις. Η νήσος Manhattan, η νήσος Staten Island, οι γειτονιές Brooklyn και Queens, στην δυτική άκρη της νήσου Long Island και, τέλος, η γειτονιά Bronx που χωρίζεται από την νήσο Manhattan από διακλάδωση του ποταμού Hudson. Η πόλη New York, δηλαδή είναι ένα σύστημα νησιών που περιβάλλεται από ένα γιγαντιαίο φυσικό πεδίο υδροβιότοπων, λιμνών και ποταμών. Από αυτόν τον χάρτη μαθαίνουμε ένα σπουδαίο μάθημα. Εκατοντάδες χιλιάδες δένδρα βρίσκονται σε αυστηρή και συνεχή επιτήρηση, είναι χαρτογραφημένα, αρχειοθετημένα, παρακολουθούνται από χιλιάδες υπαλλήλους, φορείς και λειτουργούς, υπερασπιστές και φύλακες του ουσιαστικού και αναγκαίου οικοσυστήματος σχέσεων των ανθρώπων με τα δένδρα. Μαθαίνουμε επίσης πως για την προσπάθεια και την προσοχή, υπάρχει, έχει δημιουργηθεί και εξελίσσεται, μια γιγάντια διοικητική οικονομική μονάδα με χιλιάδες θέσεις εργασίας. Οι δημόσιοι κήποι, η οικολογική και περιβαλλοντική επανάσταση που θα μας φέρει στην νέα εποχή πλούσιων εξαιρετικών αναμορφώσεων των μικρών μας πόλεων εδράζεται, πρέπει να εδράζεται, σε ένα πλούσιο και ενεργό οικονομικό υπόβαθρο.

NY PARKS 6 : Χάρτης δημόσιων δασικών εκτάσεων της περιοχής της Νέας Υόρκης

Στον παραπάνω χάρτη (NΥ PARKS 6) παρουσιάζονται οι δεκάδες μεγάλες και πολύ μεγάλες φυσικές επικράτειες σε αποστάσεις έως και δύο ώρες μακριά με σιδηρόδρομο από το νησί Manhattan, τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης αλλά και άλλους περιφερειακούς σταθμούς. Οι εκτάσεις των δημόσιων προστατευόμενων και σωστά συντηρημένων και επιτηρούμενων κήπων είναι εντυπωσιακές.

• Το Central Park στο κέντρο του νησιού έχει έκταση 843 acres ή (πολλαπλασιασμένο με το 4) 3.372 στρέμματα. Περιλαμβάνει εξαιρετικές διαμορφώσεις εδάφους, χαμηλούς λόφους, κοιλάδες, μεγάλη και μικρή λίμνη, διαδρόμους και μονοπάτια περιπάτου, άσκησης και διαμονής για όλη την ημέρα.
• To Green Belt Park στο νησί Staten Island έχει έκταση 1.778 acres ή 7.112 στρέμματα,
• το Van Cortlandt Park έχει έκταση 1.146 acres ή 4.582 στρέμματα και
• το Pelham Bay Park στο Bronx 2.765 acres ή 11.060 στρέμματα.

Το οικόπεδο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης είναι μικρότερο από 200 στρέμματα.

Από τον χάρτη αυτό μαθαίνουμε πως:

η συζήτηση για το οικόπεδο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης είναι ουσιαστική αλλά μερική σε σημασία και νόημα.

Δεν πρέπει να συζητάμε μόνο για αυτή την περιοχή!

Μία μεγάλη προστατευόμενη φυσική έκταση που θα έπρεπε να είναι επισκέψιμη με όλους τους κατάλληλους κανόνες προστασίας και διαμονής είναι το εκτεταμένο δέλτα των ποταμών που όμως, αντιθέτως, είναι άγνωστη περιοχή για τον πληθυσμό της πόλης. Επισκέψιμη κυρίως από την θάλασσα, με πλωτή συγκοινωνία, που θα τροφοδοτούσε και τις παραθαλάσσιες κοινότητες, θα μπορούσε να τακτοποιηθεί σωστά εφόσον σχεδιαστούν και κατασκευαστούν υπερυψωμένες αποβάθρες κατά μήκος της ακτής με περίπτερα υποδοχής, αναψυχής και επιτήρησης, πριν και μετά από την περιήγηση και την διαμονή των επισκεπτών. Μια ακόμη περιοχή είναι ο υγρότοπος ΤΣΑΪΡΙΑ στα νότια του αεροδρομίου της πόλης που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί με σωστό σχεδιασμό και επεμβάσεις ήδη δοκιμασμένες σε 200 τουλάχιστον πόλεις στην χώρα CHINA αλλά και σε μεγάλες πόλεις της νοτιο-ανατολικής Ασίας με τις μελέτες, τις τακτικές και τα ευφυή αποτελέσματα των μεθόδων περιβαλλοντικής αποκατάστασης υποβαθμισμένων βιοτόπων γνωστών με τον τίτλο sponge cities.

Πρόσθετες μεγάλες εκτάσεις υψηλού αισθητικού ενδιαφέροντος είναι ο ορεινός όγκος ΣείχΣού αλλά και το όρος Χορτιάτης που θα αναβάθμιζαν εξαιρετικά την ζωή των κατοίκων της πόλης αν με την υποστήριξη πυκνού δικτύου συγκοινωνίας αλλά και υποδομών προστασίας και υποστήριξης, εδραιωμένης περιβαλλοντικής συνείδησης και ισχυρής πειθαρχίας διαμονών αποδίδονταν στους πολίτες.

Ένα παράδειγμα συνέπειας και τακτικής προστασίας στην πόλη New York είναι ο δημόσιος κήπος Bryant Park και ο υπερυψωμένος διάδρομος High Line. Ενδο-αστικές εκτάσεις με υψηλότατη επισκεψιμότητα από χιλιάδες κατοίκους είναι αποτελέσματα αποφάσεων του δημοτικού συμβουλίου υψηλής αισθητικής, πολιτικής και κοινωνικής ευθύνης. Στην έκταση του Bryant Park υπάρχουν διαθέσιμα και ελεύθερα εκατοντάδες καθίσματα και τραπέζια ώστε εργαζόμενοι και εργαζόμενες να απολαμβάνουν την ώρα του διαλείμματος στις σκιές των μεγάλων δένδρων, μικρές και μεγάλες ομάδες τακτικών και έκτακτων επισκεπτών να μπορούν να συμμαζεύονται για συζητήσεις, οδηγίες, χορό και τραγούδια στον κύκλο της ημέρας. Στον διάδρομο High Line (2.500 μέτρα) χιλιάδες κάτοικοι, κυρίως το Σαββατοκύριακο, απολαμβάνουν τον περίπατο σε ύψος έως και 10 μέτρα από το έδαφος. Οδηγούνται αισθητικά από μικρές ομάδες μουσικών ή ομιλητών σε καλο-σχεδιασμένες μικρές εγκαταστάσεις ανάμεσα σε πλούσιες συστάδες βλάστησης.

Με αυτή την σύντομη παρουσίαση επιθυμούμε να εξελίξουμε την περιορισμένη δημόσια συζήτηση για τις πολιτικές, περιβαλλοντικές, αισθητικές και φιλοσοφικές τάσεις διαμόρφωσης μιας διαφορετικής προγραμματικά και πολιτικά πόλης που δεν περιορίζεται στα φτωχά διοικητικά όρια του δημοτικού διαχωρισμού της αλλά μπορεί και χρειάζεται να εξαπλωθεί με σημαντικές άμεσες διαδημοτικές συνεννοήσεις σε δεκάδες ανενεργά πεδία αστικού και περιαστικού εδάφους, στο σύνολο των εκτάσεων του θαλάσσιου μετώπου του Θερμαϊκού κόλπου, στην άμεση και μακρινότερη ενδοχώρα της που αναμένει.

□