Περίπατοι στα τοπία #1, Ιστορίες για λιμναίους οικισμούς

Περίπατοι στα Τοπία #1

….ίσως η αλήθεια εξαρτάται από μια βόλτα γύρω από τη λίμνη…

Wallace Stevens, 1942

Κάρλα και Πηνειός Σάββατο 15 και Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020

Στην περιήγησή μας στα νότια της Θεσσαλίας, θα επισκεφτούμε τη λίμνη Κάρλα, όπου άκμασε ένας ιδιότυπος λιμναίος πολιτισμός με το ξεκίνημά του να χάνεται στα βάθη του χρόνου. Ο πολιτισμός εξουδετερώθηκε το 1962, όταν η λίμνη αποξηράνθηκε κι έκτοτε οι κάτοικοι – υπερασπιστές της παραλίμνιας ζώνης – προσπαθούν, εξήντα χρόνια τώρα, να επιβιώσουν ως αγρότες και κτηνοτρόφοι. Το 2000 άρχισαν τα έργα ανασύστασης της λίμνης, μια προσπάθεια που εξελίσσεται έως σήμερα.

Αφού περάσουμε τα Τέμπη, θ’ αφήσουμε την εθνική οδό και θα ακολουθήσουμε τις επαρχιακές οδούς για να περιηγηθούμε στα έξοχα τοπία της νότιας Θεσσαλίας, στις περιοχές, τις επιφάνειες του εδάφους, τις καλλιέργειες, τους οπωρώνες που, κάποτε, καλύπτονταν από τα νερά της λίμνης Κάρλας, μιας από τις μεγαλύτερες λίμνες των Βαλκανίων. Τα αρχαιολογικά ευρήματα, οι επιφανειακές και ανασκαφικές έρευνες, οι αφηγήσεις των μελετητών/τριών, μαρτυρούν το πως και το γιατί οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής, περίπου το 4.500 π.Χ., ρίζωσαν σωστά, δημιουργώντας έναν ιδιότυπο πολιτισμό που έμεινε σταθερός, δυνάμωσε, επιβίωσε ως σήμερα, στις τελετές, τα ήθη, τις πειθαρχίες του καθημερινού κόπου των Καραγκούνιδων, πληθυσμιακής ομάδας της περιοχής που στον κατάλληλο χρόνο σήκωσαν στις πλάτες τους την αγροτική επανάσταση ‘’του Κιλελέρ’’.

Αργότερα, σε κάποια στιγμή του χρόνου και του τόπου, παρά τις δυσκολίες της αγροτικής ζωής και τις κακουχίες του πολέμου, ίσως και εξαιτίας τους, αναδείχτηκαν οι σημαντικές μορφές καταγραφέων και υπερασπιστών του τοπικού πολιτισμού, όπως η φωτογράφος Βούλα Παπαϊωάννου, “η φωτογράφος της Κατοχής” και ο – συχνά φιλέρημος – συγγραφέας, Ηλίας Λεφούσης (Κερασιά Μαγνησίας, 1926 – Θεσσαλονίκη, 2008). Εκεί, στο μικρό καλύβι του συγγραφέα, στο «Κοτσύφι», στην άνω Κερασιά, θα καταφύγουμε το απόγευμα του Σαββάτου.

Πρώτα όμως θα περιδιαβούμε το ιερό δάσος με τα μεγάλα δέντρα, γεμάτα δρυοκολάπτες που εκείνη την εποχή θα ζευγαρώνουν. Μετά θ’ αντικρύσουμε όπως πρέπει το ηλιοβασίλεμα, τη θέα προς τον Θεσσαλικό κάμπο…

Την Κυριακή θα περπατήσουμε στην παραλία και τους δρόμους της πόλης… θα πάμε στο υπέροχα ανακαινισμένο μουσείο πλινθοκεραμοποιΐας “Τσαλαπάτα”. Κατόπιν θα πάμε κατευθείαν στην κρεμαστή γέφυρα των Τεμπών, από όπου θα ξεκινήσουμε για μια ιδιαίτερα όμορφη -κι εύκολη- πεζοπορία μας στην παλιά και ιστορική σιδηροδρομική γραμμή των Τεμπών. Η διαδρομή είναι μήκους 3,2 χλμ. και διαρκεί περίπου 1 ώρα.

Μετά το γεύμα ένα μικρό ξεμούδιασμα με περιήγηση στο παράκτιο δάσος με τις βελανιδιές στην εκβολή του Πηνειού